Inleiding vitale infrastructuur

Vitale infrastructuur is een term die ik zo nu en dan in relatie tot informatiebeveiliging voorbij zie komen. Maar wat is het eigenlijk en wat is de link met informatiebeveiliging? Onderstaand een korte toelichting over de term vitale infrastructuur.

Onder vitale infrastructuur wordt verstaan een dienst of product dat indien het niet zou functioneren maatschappelijke ontwrichting teweeg zal brengen in Nederland. De volgende 12 vitale infrastructuur sectoren worden onderkend door de overheid:

1. Chemische en nucleaire industrie
2. Drinkwatervoorziening
3. Energiesector (elektriciteit, aardgas en olie)
4. Financiële sector
5. Gezondheid (spoedeisende hulp, geneesmiddelen, vaccins, nucleaire geneeskunde)
6. Waterbeheer
7. Openbaar bestuur (diplomatieke communicatie, informatieverstrekking overheid, krijgsmacht, besluitvorming)
8. Openbare Orde en Veiligheid (opsporing, handhaving, fysieke veiligheid)
9. Rechtsorde (rechtspraak, gevangeniswezen)
10. Telecommunicatie (telefonie, radio, satelliet, omroep, internet, post)
11. Transport (Hoofdwegen, vaarwegen, spoor, Mainport Schiphol, Mainport Rotterdam)
12. Voedsel(keten)

Tot standkoming vitale infrastructuur

In 2004 heeft de nationaal coordinator terrorisme bestrijding en veiligheid de term vitale infrastructuur bedacht. Feitenlijk is het een samenwerking tussen de overheid en de vitale sector. De hoofdvragen die er in die tijd bestonden bij de overheid waren:

• Wat is de vitale infrastructuur?
• Welke dreigingen zijn er op van invloed?
• Zijn de genomen maatregelen, de kennisverbanden en de informatieuitwisseling naar verwachting voldoende geborgd om uitval van een vitaal product of dienst het hoofd te bieden?

Het uitgangspunt dat men hanteert is dat de vitale infrastructuren beschermd kan worden indien voldaan wordt aan de volgende uitgangspunten:

1. Wie is waar verantwoordelijk voor.
2. Structureel inzicht in de dreigingen.
3. Weten met wie je moet samenwerken, ketenpartners en crisisorganisaties.

Het NAVI Nationaal AdviesCentrum Vitale Infrastructuur is in het verleden opgericht om te stimuleren dat overheidsdiensten en bedrijven uit de sectoren met elkaar samenwerken. Per 2010 is deze samengegaan met Govert en de NICC, Nationale infrastructuur ter berstrijding van Cybercrime.

Het 1e initiatief was vooral gericht op elkaar kennen, samenwerking bewerkstelligen en van elkaar leren. De vitale sectoren zijn van elkaar afhankelijk en de keten moet elkaar kennen en de plannen op elkaar afstemmen. In 2010 is de 2e inhoudelijke analyse uitgevoerd. Hierin komt naar voren dat er nog een aantal uitdagingen o.a. op het gebied van cyber security liggen.

Wat betekent het voor bedrijven in de vitale infrastructuur sector?

Van de sectoren wordt verwacht dat deze continuteit van de dienstverlening kunnen bieden tijdens een crisis van diverse aard. B.v. overstroming, terroristische daad, uitval IT systemen, grieppandemie etc. Inmiddels zijn ook veel van de bedrijven aangesloten bij een gezamelijk Alerteringsysteem.

In de praktijk zal dit betekenen dat een onderneming uit de vitale sector sector onder andere de volgende activiteiten zal uitvoeren:
– Uitvoeren risico analyses, om te bepalen welke crisis situaties de continuïteit in gevaar brengt.
– Continuiteitsplannen opstellen, onderhouden en testen.
– Maatregelen ontwerpen en implementeren om de continuiteit te kunnen borgen.
– Samenwerken, overleg, testen met ketenpartners en overheidspartijen.

Sinds 2013 moeten bedrijven in deze sectoren verplicht melding maken van digitale veiligheidsincidenten bij het nationaal cyber security centrum.